سموم کشاورزی (قسمت دوم)
سم پاشی و اصول ایمنی
برآورد و تعیین میزان آب مورد نیاز در سمپاش جهت عملیات سمپاشی خیلی مهم میباشد. در سمپاشهای مختلف میزان مصرف آب در هکتار متفاوت است مثلا سمپاش پشت تراکتوری بومدار حدود 400 لیتر آب و سمپاش پشتی موتوری 100 تا 120 لیتر آب مصرف میکنند. اگر مقدار آب استفاده شده در عملیات سمپاشی زیاد باشد سم رقیق میشود و تأثیر آن کمتر میشود و بالعکس اگر آب سمپاشی کم باشد سم غلیظ شده و به تمام مزرعه نمیرسد و حتی در قسمتهای سمپاشی شده نیز ممکن است باعث گیاهسوزی شود. بنابراین قبل از استفاده از سمپاش در مزرعه میبایست نسبت به کالیبره کردن سمپاش اقدام نماییم.کالیبره کردن یعنی این که سمپاش مورد استفاده ما چه مقدار آب در یک هکتار مصرف مینماید. اما چنانچه این کار با پهپاد کشاورزی انجام شود با 10 لیتر آب میتوان به راحتی و بدون نگرانی از گیاهسوزی و خطرات احتمالی برای افراد، حدود 97 درصد صرفه جویی در مصرف آب و 30 درصد کاهش مصرف سم یک هکتار مزرعه را بدون خطا و با دقت بالا سمپاشی کرد و دغدغههایی که در سایر روشهای سمپاشی وجود دارد را نداشت.
کالیبره کردن در روش سنتی
سطح کوچک و با ابعاد مشخص زمین خالی را با استفاده از مقدار معینی آب خالص که درون سمپاش میریزیم آب پاشی میکنیم و بدین وسیله مقدار آب مصرفی را به تناسب در یک هکتار بدست آورده و بعد مقدار توصیه شده از سم مورد نظر را به نسبت با مقدار آب لازم مخلوط کرده و شروع به سمپاشی مینماییم مثلاً اگر برای سمپاش پشت تراکتوری 400 لیتری، مقدار آب لازم برای یک هکتار 200 لیتر باشد پس با یک مخزن پر (400 لیتری) میتوان سطح 2 هکتار را سمپاشی کرد. به عنوان مثال چنانچه بخواهیم از سمی استفاده کنیم که مقدار مصرف آن 1 لیتر در هکتار است پس باید در مخزن مقدار 2 لیتر سم بریزیم تا بتوانیم 2 هکتار را سمپاشی کنیم. اما با پهپاد برای هر هکتار 700 سی سی سم و 10 لیتر آب مورد استفاده قرار گرفته و این کار بدون مشکل و با سرعت بالا انجام میشود. تمام مراحل کالیبراسیون برای انواع سموم طی آزمایشات مختلف انجام شده و نیاز به انجام مجدد نیست.
مزایای سمپاشی با پهپاد نسبت به روشهای معمول سنتی
1- عدم تخریب و تلفات محصول
2- سرعت عملیاتی بسیار بالا (هر هکتار 7 تا 10 دقیقه)
3- عدم تماس مستقیم اپراتور با سموم
4- انجام مأموریت در زمین خیس و گِلی
5- پاشش یکنواخت سموم در تمام نقاط زمین
6- افزایش تولید محصول
7- کاهش هزینه های مرحله داشت
8- پیشگیری از خسارت آفات
در سمپاشی مزارع و باغات به نکات زیر توجه داشته باشیم
1- انتخاب سم مناسب و موثر در کنترل آفات، بیماری و علف هرز غالب مزرعه ضمن مشورت با کارشناسان ذیربط.
2- رعایت دوز سم توصیه شده و رعایت موارد فنی اختلاط و نحوه استفاده از علفکش.
3- در دماهای پایین و بالا از سموم استفاده ننماییم به عنوان مثال در مواقعی که هوا سرد است به دلیل توقف رشد علفهرز تاثیر پذیری علفکش کمتر خوهد بود مثلا در استان اردبیل و در مناطق سردسیری آن اواخر فروردین تا اوسط اردیبهشت و در مناطق گرمسیری استان از اواخر اسفند تا اواسط فروردین بهترین زمان مصرف علفکشها در غلات محسوب میگردد. (البته به شرط مناسب بودن وضعیت آب و هوا و با نظر تیم کارشناسی شبکههای مراقبت مدیریتهای جهاد کشاورزی).
4- قبل از اقدام به سمپاشی از وضعیت جوی خصوصاً بارش باران و مسیر و سرعت باد اطلاع بدست آورید. زیرا بارش باران باعث شسته شدن سم از روی گیاه میشود و باعث پاشش غیر یکنواخت و بادبردگی و هدر رفت سم یا ایجاد خسارت در مزارع همجوار ناهمگون میشود. 5- از اختلاط سموم ناسازگار با هم خصوصاً علفکشهای هورمونی با سایر سموم خودداری نماییم.
6- در هوای آفتابی شدید از سمپاشی خوداری نماییم زیرا قطرات سم باقی مانده بر روی برگها در شرایط آفتابی شدید باعث ایجاد لکههای گیاهسوزی بر روی گیاهان زراعی میگردد.
7- اگر از عفکش توفوردی میخواهیم استفاده کنیم و در مزارع همسایه محصولاتی مانند یونجه، چغندر، حبوبات، کلزا و پنبه کاشته شده باشد باید دقت نماییم تا این سم به این مزارع برخورد ننماید. (خصوصاً مسیر باد بایستی در نظر داشت، بخارات ناشی از این سم تا 2 کیلومتر باعث خسارت به مزارع غیرهدف میشود.).
8- بعد از هر سم پاشی داخل مخزن و نازلها را با آب و مواد شوینده باید بشوییم.
9- در سمپاشی و ریختن سموم به داخل مخزن باید مسایل احتیاطی را رعایت نمود. از لباس مخصوص، دستکش، عینک، کلاه ، ماسک وکفش مناسب سمپاشی (چکمه) استفاده نمود.
10- قبل استفاده از سموم تاریخ، برچسب و بروشور داخل جعبه سموم مطالعه شود.