سم پاشی
سم پاشها ممكن است داراي اجزاء مهم و مشابه زير باشند (شكل 1-20).
1-مخزن سم
2-بهم زن
3-پمپ
4-شير تنظيم فشار يا سوپاپ اطمينان
5-فشار سنج
6-صافي ها
7-بوم (لوله حامل نازل)
8-لوله هاي فلزي و لاستيكي
9-سوپاپ ها يا شيرهاي كنترل جريان سم
10-نازل ها يا افشانك ها
11-شاسي
مخزن سم
در داخل مخزن، سموم آماده شده (به صورت مايع) ريخته ميشود. مخزن سم پاش ها بايد داراي مشخصات زير باشد:
1-داراي ظرفيت كافي باشد.
2-به آساني پر شود وتميز گردد.
3-در مقابل فرسودگي مقاوم باشد.
4-شكل مخزن طوري باشد كه مخزن به آساني سوار شده و مايع داخل آن به طور موثر بهم زده شود.
جنس مخزن معمولاً از فولاد گالوانيزه، فولاد ضد زنگ، آلومينيوم و پلاستيك نشكن است. بهترين جنس مخزن از فولاد ضد زنگ است. مخازني كه از اين جنس ساخته مي شوند گران ترين نوع مخزن مي باشند.
در بالاي مخزن دهانه نسبتاً بزرگي وجود دارد كه مجهز به قيف صافي دار است. اين دهانه توسط سرپوشي بسته نگهداري ميشود. براي پر كردن مخزن، كنترل وتميز كردن داخل آن از دهانه مخزن استفاده ميشود. ظرفيت مخازن در انواع و مدلهاي مختلف متفاوت است و ممكن است از حدود 20 تا 200 ليتر يا بيشتر تغيير كند. يك دريچه تخليه در كف اغلب مخازن تعبيه ميشود كه بتوان در موقع تميز كردن مخزن مواد داخل مخزن را از طريق آن تخليه نمود.
بهم زن[2]
چون بعضي از سموم در آب حل نمي شوند، و ته نشين مي گردند، براي به تعليق درآوردن ذرات سم لازم است، مايع بهم زده شود. بدين دليل اكثر سم پاشها داراي نوعي بهم زن هستند. بهم زن مكانيكي عبارت از صفحات فلزي يا پرده هاي ضد زنگ و مقاوم است كه بر روي يك محور دوار كه نزديك به ته مخزن قرار گرفته است، سوار شده اند. اين محور در هنگام كار معمولاً با سرعت 100 تا 200 دور در دقيقه مي چرخد و موجب بهم خوردن مايع مي گردد در بعضي از سمپاشهاي موتوري، از بهم زن هيدروليكي استفاده ميشود. در اين نوع بهم زن قسمتي از مايع از طريق لوله اي مشبك نزديك به ته مخزن با فشار پمپ دوباره وارد مخزن مي گردد. اين عمل موجب بهم خوردن مايع داخل مخزن ميشود.
پمپ[3]
پمپ سم پاش يك قطعه بسيار ضروري براي هر نوع دستگاه سم پاش محسوب ميشود و وظيفه آن تبديل انرژي مكانيكي به جريان مايع سم و تامين فشار مورد نياز مي باشد. براي انتخاب هر پمپ، بايد حجم، استحكام و توانايي ايجاد فشار آن در نظر گرفته شود.
پمپ هايي كه در سم پاشهاي امروزي به كار مي روند عبارتند از:
1-پمپ هاي پيستوني (ساده و موتوري)
2-پمپ هاي ديافراگمي
3-پمپ هاي پره اي
4-پمپ هاي چرخ دنده اي
5-پمپ هاي غلتكي
6-پمپ هاي سانتريفوژي
پمپ پيستوني ساده
اين پمپ از يك استوانه و يك پيستون كوچك كه در داخل استوانه قرار گرفته است، تشكيل ميشود. اين پمپ داراي سوپاپي است كه خروج هوا را از پمپ ممكن مي سازد و از ورود هوا به داخل استوانه به صورت برگشت جلوگيري مي كند. پمپ هاي پيستوني ساده بيشتر در سم پاشهاي دستي، پشتي و چرخدار غير موتوري مورد استفاده قرار مي گيرند.
پمپ هاي پيستوني موتوري
ساختمان كلي اين پمپ ها شامل يك و معمولاً دو تا سه سيلندر و پيستون و ضمايم مربوطه است سيلندرهاي پمپ هاي چند سيلندري، ممكن است به طور عمودي پهلوي يكديگر يا روبروي هم به طور افقي يا خوابيده قرار گرفته باشند. براي به كار انداختن اين پمپ ها از محور توان دهي تراكتور، موتور تيلر يا موتور كوچك جداگانه اي كه روي پمپ نصب ميشود، استفاده مي گردد.
حركت رفت و برگشت پيستون ها از طريق ميل لنگ و دسته پيستون ها تامين مي گردد. دسته پيستون ها به ميل لنگي كه داخل محفظه پر از روغن قرار گرفته متصل مي شوند و حركت دوراني ميل لنگ (از طريق دسته پيستون ها) باعث رفت و برگشت پيستون ها مي گردد. در موقع پايين رفتن هر يك از پيستون ها (تنفس) سوپاپي كه به مخزن سم متصل است باز شده و هنگام بالا آمدن پيستون (تراكم) سوپاپ مذكور بسته ميشود و سوپاپ خروجي باز گرديده و مايع سم با فشار وارد محفظه فشار ميشود.
محفظه فشار، كپسول فلزي مقاومي است كه مايع تحت فشار را درون خود ذخيره مي كند. چون حركت پيستونها و خروج مايع سم به طور متناوب انجام مي گيرد لذا محفظه فشار با ذخيره مايع سم فشرده شده باعث پخش يكنواخت سم مي گردد.
روي محفظه فشار يك يا دو شير خروجي قرار دارد كه به لوله هاي لاستيكي سم پاش متصل است، همچنين فشار سنجي روي محفظه نصب شده تا ميزان فشار درون آن را نشان دهد.
براي جلوگيري از تركيدن محفظه فشار، يك سوپاپ اطمينان روي لوله خروجي نصب شده است تا چنانچه فشار از حد لازم بيشتر شد يا در موقع كار پمپ، شيرهاي خروجي بسته بود، سوپاپ در اثر فشار باز شده و مايع مجدداً به مخزن اصلي برگردد.
فشار توليد شده از پمپ بسته به تعداد سيلندر و توان موتور تا حدود 30 تا 50 اتمسفر مي رسد و مقدار سمي كه پاشيده ميشود بين 26 تا 227 ليتر در دقيقه است.
پمپ ديافراگمي[4]
ع